نشست بحران فعلی اقتصاد سیاسی ایران با حضور دکتر همت قلی‌زاده کارشناس اقتصادی در باشگاه اندیشه برگزار شد. محور بحث‌های او در این نشست، مسئله‌ی انرژی و اقتصاد مرتبط با آن بود.
به گزارش دریافتی نیوز، قلی‌زاده در این نشست بحث خود را حول مفهومِ مرکزی «یارانه پنهان انرژی» سامان داد.
به زعم او جریان اصلی اقتصادی و سیاسی کشور از سال ۱۳۶۹ و به‌ویژه از سال‌های میانی دهه‌ی ۸۰ شمسی، مدام از این سخن گفته‌اند که به مردم به میزان زیادی یارانهی پنهان انرژی تعلق می‌گیرد. در واقع به زعم جریان اصلی اقتصاد، بین قیمت جهانی و داخلی انرژی تفاوت وجود دارد و دولت به مردم انرژی را به نرخ جهانی عرضه نکرده و با قیمتی ارزان‌تر می‌فروشد.
نظر قلی‌زاده در نقد جریان اصلی این است که نه تنها انرژی به مردم ارزان‌تر فروخته نمی‌شود، بلکه در بعضی مواقع، فرآورده‌ها و محصولات فرعی کارخانجات پتروشیمی که مورد نیاز صنایع هست، حتی با نرخ‌هایی بالاتر از نرخ جهانی نیز فروخته می‌شود.
مثال دیگر او این بود که بنزین تولیدی پالایشگاه حداکثر با نرخ ۲۷ سنت صادر می‌شود، اما این بنگاه‌ها انتظار دارند که بنزین را با قیمت جهانی، که به زعم خودشان ۸۰ سنت است، به مردم بفروشند. طرفه اینکه از این مسئله سخن نمی‌گویند که نرخ دستمزد‌ها هم باید به تناسب جهانی شود.
پس در نگاه دکتر قلی‌زاده هیچ یارانهی پنهانی در اقتصاد ایران وجود ندارد و این مطلب در واقع، اسمِ رمز دلاریزه‌سازی بیشتر اقتصاد است. مدام از این سخن گفته می‌شود که مردم انرژی ارزان دریافت می‌کنند تا قیمت‌ها را روز به روز بیشتر کنند و معیشت مردم را بیش از پیش به نرخ دلار وابسته سازند.
همچنین او بر این باور است که مردم در ایران انرژی بیشتری نسبت به سرانهی جهانی مصرف نمی‌کنند و برای مثال در منطقه تنها مصرف سرانهی بنزین افغانستان از ایران کمتر است. تأکید بر مصرف بی‌رویه‌ی مردم، هدفی مشخص را دنبال می‌کند و آن چیزی نیست جز بالا بردن قیمت انرژی و سود بیشتر برای بنگاه‌های بزرگ اقتصادی.
قلی‌زاده راه برون‌رفت از وضعیت فعلی را این می‌داند که بودجه‌ی شرکت‌های نفتی، ریالی و نه دلاری بسته شود و علاوه بر آن شرکت‌های بزرگ پالایشی، نیروگاهی، پتروشیمی و فلزی «ملی» شوند تا مشکل تورم تا اندازه‌ای حل شود و معیشت مردم بهبود پیدا کند.
انتهای پیام